Werk en dementie

Loondienst

Ben je in loondienst? Dan krijg je te maken met de Wet verbetering Poortwachter. Kortweg: de wet Poortwachter. In deze wet is de begeleiding tijdens ziekte geregeld. Er staat in wat je werkgever en jij moeten doen om te kijken of werken voor jou mogelijk blijft. De bedrijfsarts speelt hierin een belangrijke rol. Alle regels staan in een zogenoemd stappenplan voor re-integratie.

Belangrijk! Ben je nog niet ziek gemeld? Doe dit dan zo snel mogelijk op de juiste manier bij je werkgever. Je partner of andere naaste kan dit ook voor je doen.

Lees op de website van de overheid meer over de wet Poortwachter.

Zelfstandig ondernemer

Ben je zelfstandig ondernemer, dan geldt de wet Poortwachter niet. In dat geval gelden de voorwaarden van een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Heb je een AOV, lees dan de voorwaarden van deze verzekering en zoek contact met je contactpersoon. Deze kan dan in overleg met jou de zaken zo snel mogelijk regelen.

Heb je geen AOV? Dan moet je zelf de financiële gevolgen opvangen. Is er niets geregeld en is er geen of niet genoeg inkomen? Dan ben je aangewezen op een bijstandsuitkering via de gemeente. In dat geval kun je het beste contact opnemen met de gemeente of kijk op werk.nl. Voor een bijstandsuitkering telt het inkomen van een partner mee.

Dit artikel is verder geschreven voor mensen in loondienst.

De werkgever mag volgens de wet niet vragen naar medische zaken. En mag deze ook niet vastleggen in een dossier. Je bent dus niet verplicht om je werkgever te vertellen wat er aan de hand is.

De bedrijfsarts mag als enige beoordelen of jij ziek bent. En of je kunt werken. Je moet de bedrijfsarts dus wel zo snel mogelijk vertellen wat er aan de hand is. Liefst nog vóór de diagnose. Wordt je gedrag op het werk verkeerd uitgelegd? Dan weet de bedrijfsarts dat het door de dementie komt. Je werkgever kan je niet ontslaan.

Begrip op het werk

Openheid naar de werkgever kan wel voor begrip zorgen. Wil je jouw werkgever inlichten, bespreek het dan met de bedrijfsarts of casemanager. Soms schuift de bedrijfsarts of casemanager aan bij een gesprek met de werkgever. Samen kunnen jullie dan op een veilige manier duidelijk maken wat er speelt.
 

De werkgever mag je in de eerste twee jaar (104 weken) dat je ziek bent niet zomaar ontslaan. Dit mag ook niet als je een tijdelijk contract hebt en ziek bent. Zolang je (tijdelijke) contract loopt, geeft je ziekte je ontslagbescherming. Neem niet zelf ontslag, want daarmee verspeel je het recht op een uitkering. Ga dus ook niet in op een aanbod voor een ontslagregeling (vaststellingsovereenkomst). Zo’n overeenkomst mag dus niet als je ziek bent. Laat je heel goed adviseren en lees ook het artikel over het UWV.

Doorbetalen loon

Volgens de wet krijg je 104 weken loon (gedeeltelijk) doorbetaald. Wettelijk moet dit in het eerste jaar minimaal 70% van je laatstverdiende bruto maandloon zijn. De meeste werkgevers betalen in het eerste jaar 100%. Het loon is in het eerste jaar van je ziekte minimaal het minimumloon. De hoogte van je loon wordt bepaald door de CAO of je contract.

Tijdens het tweede jaar krijg je meestal 70% betaald. Nu mag dit bedrag minder zijn dan het minimumloon. Kom je onder het bestaansminimum uit, dan kan het loon worden aangevuld met een toeslag. Voor het berekenen van die toeslag telt het inkomen van jou én je partner. UWV voert deze regeling uit. Je moet zelf de aanvraag doen via de website van het UWV.

Hoe ziet de toekomst eruit? Is blijven werken haalbaar? Dit zijn vragen die je met de bedrijfsarts en je werkgever grondig gaat onderzoeken. Je werkgever heeft hierin een inspanningsplicht en is eindverantwoordelijk. Jij bent medeverantwoordelijk. Dit traject betekent niet perse dat je weer helemaal aan het werk gaat of blijft. Maar, je werkgever moet er wel alles aan doen om te kijken wat nog mogelijk is voor jou. Wat financieel mogelijk is voor je werkgever speelt ook mee.

Samen met de bedrijfsarts maak je een plan, een re-integratieplan. Afhankelijk van wat kan en wat makkelijk gaat, kan je nog aan het werk blijven. Bijvoorbeeld:

• Taken die wat eenvoudiger zijn en steeds weer terugkomen.
• Werken op een lager tempo.
• Korter werken.
• Werken met steun van collega’s .
• Werken volgens een vast plan. Met weinig storingen en onderbrekingen.

Het is in ieder geval belangrijk dat je je goed voelt en gemotiveerd kunt blijven. Het werk moet dus uitdagend zijn, maar niet te veel van je vragen. Voorkom dat het werk een gevoel van falen oproept. Blijf daarover ook in gesprek met de bedrijfsarts en je werkgever.

Lukt het echt niet meer om te werken? Dan kan een vervroegde keuring voor een IVA-uitkering wel een oplossing zijn. Meer hierover lees je in het artikel over de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen).

Eerdere keuring kan helpen

Vaak wil een werkgever je wel passend werk bieden. Maar heeft daar niet altijd de mogelijkheid voor. De bedrijfsarts kan dan voorstellen om eerder een keuring aan te vragen voor een IVA-uitkering (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten). De bedrijfsarts moet dan verklaren dat je niet meer kan werken. En dat je niet meer beter wordt.

Met een vervroegde IVA-uitkering zijn er voor jou en je werkgever geen verplichtingen meer voor re-integratie. In het eerste jaar van je ziekte is je loon hoger dan in het tweede jaar. Daardoor heb je ook kans op een hogere IVA-uitkering. Voor je werkgever kan het op deze manier financieel makkelijker zijn om nog passend werk aan te bieden. Je mag met een IVA-uitkering namelijk wel iets bijverdienen.

Jij moet zelf de aanvraag doen bij het UWV. Dit mag je één keer doen. Je moet de aanvraag doen tussen de 3e en 68e week van je ziekte.

Laat je goed adviseren en bereken de gevolgen voor het totale gezinsinkomen voordat je een keuze maakt. Lees meer over de WIA en IVA-uitkering.

Is passend werk niet meer haalbaar, dan is vrijwilligerswerk ook een mogelijkheid. Misschien kan de werkgever daarin meedenken en meehelpen. De bedrijfsarts kan hierbij ondersteuning vragen van een arbeidsdeskundige. De arbeidsdeskundige kan dan samen met jou en de werkgever kijken naar welke mogelijkheden er zijn.

Afhankelijk van je leeftijd, kun je uitzoeken of eerder met pensioen gaan gunstiger is voor je. Je kunt dit laten uitzoeken door de pensioenverzekeraar. Zij kunnen daar goede berekeningen voor maken, ook in samenspraak met de werkgever.

Als je bijna twee jaar ziek bent, stuurt het UWV een aanvraagformulier voor de WIA. Het UWV beoordeelt je mogelijkheden om te werken. Spreek de WIA-aanvraag goed door met de bedrijfsarts, de eventuele arbeidsdeskundige en de werkgever voordat je deze terugstuurt. De uitslag van het UWV zal dan niet voor verrassingen zorgen. Denk ook aan verslagen van de neuroloog en/of geheugenpoli. Deze verslagen kun je als uitleg meesturen met de aanvraag. Welke documenten je precies mee moet sturen, staat op het aanvraagformulier.

Meer over de boordeling door het UWV lees je in dit artikel over de WIA.

Disclaimer
Let op! Je kunt aan de inhoud van dit artikel geen rechten ontlenen. Werk en dementie kent ingewikkelde wetten en regels. Laat je dus altijd goed informeren en adviseren. Hiervoor kun je terecht bij een arbeidsrechtadvocaat, je rechtsbijstandverzekering of een juridisch loket in jouw regio.